بیماری روماتیسمی قلب (RHD) یه بیماری قلبی تهدید کننده زندگی هس که در نتیجه آسیب دریچه های قلب ناشی از یک یا چند دوره تب روماتیسمی، یه واکنش التهابی خود ایمنی به عفونت با باکتری استرپتوکوک (فارنژیت استرپتوکوکی یا گلودرد استرپتوکوکی) هس.
باکتری استرپتوکوک پیوژنز (استرپتوکوک گروه A) می تونه به راحتی از فردی به فرد دیگر مانند سایر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی منتقل شه.
این عفونت ها بیشتر در دوران کودکی دیده میشن. در برخی موارد، عفونتهای مکرر استرپتوکوکی میتونه منجر به تب روماتیسمی شه،زمانی رخ میده که سیستم ایمنی در برابر بافتهای بدن واکنش نشون میده، از جمله التهاب و زخم دریچههای قلب.
بیماری روماتیسمی قلب در اثر آسیب به دریچه های قلب و عضله قلب ناشی از التهاب و اسکار ناشی از تب روماتیسمی ایجاد میشه.
بیماری روماتیسمی قلبی یه مشکل بهداشت عمومی قابل پیشگیری و در عین حال جدی در کشورهای با درآمد کم و متوسط و در جوامع حاشیه نشین در کشورهای با درآمد بالا، از جمله جمعیت های بومی هس.
بیماری روماتیسمی قلبی که پس از جنگ جهانی دوم در اروپا بسیار شایع بود، اکنون بیشتر کشورهای با درآمد کم و متوسط رو تحت تاثیر قرار میده، به ویژه در جنوب صحرای آفریقا، خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی و غرب اقیانوس آرام.
سالانه بیش از 300000 نفر به دلیل RHD جان خودشونو از دست میدن و 40 میلیون نفر دیگر با این بیماری زندگی می کنن که بیشتر اونا کودکان و نوجوانان در کشورهای با درآمد کم و متوسط هستن.
به ویژه در کشورهایی که فقر گسترده اس و دسترسی به خدمات بهداشتی محدوده. عوامل اجتماعی-اقتصادی و محیطی مانند مسکن نامناسب، سوءتغذیه، ازدحام بیش از حد و فقر از عوامل شناخته شده ای هستن که در تب روماتیسمی و بیماری روماتیسمی قلبی نقش دارن.
بیماری روماتیسمی قلبی ناشی از تب روماتیسمی هس، یه بیماری التهابی که می تونه بسیاری از بافت های همبند، به ویژه در قلب، مفاصل، پوست یا مغز رو تحت تاثیر قرار بده.
دریچه های قلب ممکنه ملتهب شده و به مرور زمان زخمی بشن. این می تونه منجر به باریک شدن یا نشتی دریچه قلب شه و عملکرد طبیعی قلب رو سخت تر کنه.
این ممکنه سال ها طول بکشه تا ایجاد شه و می تونه منجر به نارسایی قلبی شه. تب روماتیسمی در هر سنی ممکنه رخ بده، اما معمولا در کودکان 5 تا 15 ساله رخ میده. در کشورهای توسعه یافته مانند ایالات متحده نادر هس.
عفونت های استرپتوکوکی درمان نشده یا کامل درمان نشده می تونه خطر ابتلا به بیماری روماتیسمی قلبی رو افزایش بده. کودکانی که به طور مکرر دچار عفونت گلودرد استرپتوکوکی میشن، در معرض خطر ابتلا به تب روماتیسمی و بیماری روماتیسمی قلبی هستن.
سابقه اخیر عفونت استرپتوکوکی یا تب روماتیسمی کلید تشخیص بیماری روماتیسمی قلبی هس. علائم تب روماتیسمی متفاوته و معمولاً 1 تا 6 هفته پس از حمله گلودرد استرپتوکوکی شروع میشه.
در برخی موارد، عفونت ممکنه خیلی خفیف باشه که تشخیص داده نشده، یا ممکنه تا زمانی که فرد به پزشک مراجعه کنه از بین رفته باشه.
اینا شایع ترین علائم تب روماتیسمی هستن:
علائم بیماری روماتیسمی قلبی به میزان آسیب دریچه بستگی داره و ممکنه شامل موارد زیر باشه:
افراد مبتلا به بیماری روماتیسمی قلبی، عفونت استرپتوکوکی داشته یا اخیراً داشته ان. کشت گلو یا آزمایش خون ممکنه برای بررسی استرپتوکوک استفاده شه.
اونا ممکنه سوفل داشته باشن که ممکنه در طول یه معاینه فیزیکی معمول شنیده شه. سوفل ناشی از نشت خون در اطراف دریچه آسیب دیده اس. سوفل زمانی ایجاد میشه که بافتهای ملتهب قلب حرکت کنن یا روی یکدیگر ساییده شن.
همراه با یه تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، آزمایشهایی که برای تشخیص بیماری روماتیسمی قلب استفاده میشن ممکنه شامل موارد زیر باشه:
اکوکاردیوگرافی (اکو). این آزمایش از امواج صوتی برای بررسی حفره ها و دریچه های قلب استفاده می کنه. امواج صوتی پژواک تصویری رو بر روی صفحه نمایش ایجاد می کنن، زیرا مبدل اولتراسوند از روی پوست روی قلب عبور می کنه.
اکو می تونه آسیب به فلپ های دریچه، جریان برگشت خون از طریق دریچه نشتی، مایع اطراف قلب و بزرگ شدن قلب رو نشان بده. این مفیدترین آزمایش برای تشخیص مشکلات دریچه قلب هس.
الکتروکاردیوگرام (ECG). این تست قدرت و زمان فعالیت الکتریکی قلب رو ثبت می کنه. ریتم های غیر طبیعی (آریتمی یا دیس ریتمی) رو نشان میده و گاهی اوقات می تونه آسیب عضله قلب رو تشخیص بده.
حس گرهای کوچکی به پوست شما چسبانده می شن تا فعالیت الکتریکی رو دریافت کنن.
اشعه ایکس قفسه سینه. ممکنه برای بررسی ریههای شما و بررسی بزرگ شدن قلب شما یه عکس اشعه ایکس انجام شه.
ام آر آی قلب. این یه تست تصویربرداری هس که تصاویر دقیقی از قلب می گیره. ممکنه برای مشاهده دقیق تر دریچه های قلب و عضله قلب استفاده بشه.
آزمایشات خون. ممکنه برای بررسی عفونت و التهاب از آزمایشهای خون خاصی استفاده شه.
درمان تا حد زیادی به میزان آسیب وارد شده به دریچه های قلب بستگی داره. در موارد شدید، درمان ممکنه شامل جراحی برای تعویض یا ترمیم دریچه به شدت آسیب دیده باشه.
بهترین درمان پیشگیری از تب روماتیسمی هس. آنتی بیوتیک ها معمولا می تونن عفونت های استرپتوکوکی رو درمان کنن و از بروز تب روماتیسمی جلوگیری کنن.
داروهای ضد التهابی ممکنه برای کاهش التهاب و کاهش خطر آسیب قلبی استفاده شه. ممکنه برای مدیریت نارسایی قلبی به داروهای دیگری نیاز باشه.
به افرادی که تب روماتیسمی دارن، معمولاً برای جلوگیری از عفونتهای مکرر و کاهش خطر آسیبهای قلبی بیشتر، درمانهای روزانه یا ماهانه آنتیبیوتیک، احتمالاً مادامالعمر، داده میشه.
برای کاهش التهاب، آسپرین، استروئیدها یا داروهای غیر استروئیدی ممکنه تجویز بشه.
برخی از عوارض بیماری روماتیسمی قلبی :
دکتر رامین بقایی، بهترین متخصص جراحی قلب در تهران
دکتر رامین بقایی متخصص جراحی عمومی و فوق تخصص جراح قلب و عروق در کودکان و بزرگسالان هستن. دکتر رامین بقایی با بیش از 20 سال تجربه درمان و جراحی انواع بیماریهای قلبی در کودکان و بزرگسالان، به بهترین پزشک متخصص جراحی قلب و عروق در تهران تبدیل شدن.
ایشون همچنین به مدت 3 سال ریاست بخش قلب در بیمارستان مدرس را بر عهده داشتن و دارای بورد جراحی قلب از انجمن جراحان قلب ایران به مدت 6 سال هستن.
دکتر رامین بقایی انواع خدمات مشاوره و درمان اختلالات قلبی را از قبیل پیوند قلب، جراحی آئورت، جراحی دریچههای قلبی و … را در مطب خودشان واقع در محله جردن تهران ارائه میدن.
ارتباط با دکتر رامین بقایی
آدرس: تهران – خیابان نلسون ماندلا (جردن)، بالاتر از تقاطع حقانی، خیابان پدیدار، پلاک ۶۲، طبقه سوم، واحد ۳۳
شماره تلفن: ۰۲۱۸۸۶۷۰۳۵۰
منبع: https://dr-baghaei.com/